Cảng Gwadar
Các biến động địa chính trị, gián đoạn và xung đột đang tái định hình bối cảnh vận tải biển toàn cầu, mở đường cho sự nổi lên của các cảng mới, cung cấp các trung tâm hoạt động thay thế. Những thay đổi này đang thúc đẩy ngành công nghiệp đa dạng hóa các tuyến thương mại và thích nghi với những thách thức về logistics và kinh tế đang không ngừng thay đổi.
Xét trên các yếu tố như gần các điểm nghẽn, môi trường kinh doanh, hiệu quả hoạt động, sự thiếu hụt đối thủ cạnh tranh, và tầm quan trọng địa chính trị, một số cảng container đang nổi lên như những nhân tố quan trọng mới trên bối cảnh hàng hải toàn cầu.
Cảng Duqm, Oman – Nằm ở vị trí chiến lược trên bờ đông nam Oman, gần eo biển Hormuz, cảng Duqm đóng vai trò là một điểm trung chuyển quan trọng, tránh được khu vực tắc nghẽn của eo biển. Sự phát triển của cảng được hỗ trợ bởi chính phủ và các khoản đầu tư mạnh mẽ, tạo nên một môi trường kinh doanh thân thiện và khả năng hoạt động ngày càng gia tăng.
Cảng Lekki, Nigeria – Là một cảng nước sâu tại Lagos, Lekki hứa hẹn thay đổi hoàn toàn bối cảnh hàng hải ở Tây Phi. Với vị trí chiến lược và sự thiếu vắng các đối thủ cạnh tranh trực tiếp trong khu vực, cùng với các khoản đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng và công nghệ, cảng Lekki đang trên đà trở thành trung tâm thương mại chính trong và ngoài châu Phi.
Cảng Gwadar, Pakistan – Gwadar là một điểm kết nối quan trọng trong Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan, kết nối trực tiếp với các tuyến thương mại quan trọng trên biển Ả Rập. Tầm quan trọng địa chính trị của cảng được nâng cao nhờ vào các khoản đầu tư từ Trung Quốc, nhằm phát triển cảng này thành trung tâm thương mại giữa châu Á, Trung Đông và châu Phi.
Cảng Chancay, Peru – Là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, cảng Chancay đang nổi lên như một cửa ngõ quan trọng trên Thái Bình Dương cho khu vực Nam Mỹ. Gần kênh đào Panama, cảng này mang ý nghĩa chiến lược cao, cung cấp một lựa chọn ít tắc nghẽn hơn với cơ sở vật chất hiện đại và nhiều ưu đãi kinh doanh hấp dẫn.
Cảng Vizhinjam, Ấn Độ – Nằm gần mũi phía nam của Ấn Độ, cảng Vizhinjam được kỳ vọng tận dụng lợi thế từ vị trí gần các tuyến vận tải quốc tế, tránh được các điểm đông đúc như eo biển Malacca và kênh đào Suez. Dự án do nhà nước hỗ trợ này hướng tới việc xây dựng một trung tâm trung chuyển lớn ở Ấn Độ Dương. Theo thông tin mới nhất, trong hai tháng rưỡi đầu tiên vận hành, cảng Vizhinjam đã xử lý khoảng 25.000 TEU.
Cảng Tanjung Priok, Indonesia – Với vị trí chiến lược là cửa ngõ chính dẫn vào nền kinh tế sôi động của Indonesia, cảng Tanjung Priok không ngừng nâng cấp cơ sở hạ tầng để quản lý khối lượng hàng hóa ngày càng tăng một cách hiệu quả hơn. Cảng này được trang bị các cơ sở hiện đại và đã áp dụng nhiều cải tiến công nghệ nhằm tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu tắc nghẽn.
Với các dự án phát triển đang diễn ra, Tanjung Priok đặt mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành hàng hải khu vực, hướng tới trở thành trung tâm trung chuyển quan trọng tại Đông Nam Á.
Tính đến nửa đầu năm 2024, cảng Tanjung Priok tại Indonesia đã ghi nhận lưu lượng container khoảng 5,4 triệu TEU.
Hiện tại, cảng Vizhinjam và Chancay chưa có dữ liệu kết nối, trong khi Tanjung Priok là một cảng lâu đời và ổn định hơn so với các cảng khác. Do đó, biểu đồ dưới đây chỉ bao gồm các chỉ số kết nối của các cảng Duqm, Lekki và Gwadar.
Source: UNCTAD
Biểu đồ cho thấy việc điều chỉnh tuyến đường do cuộc khủng hoảng đang diễn ra ở Biển Đỏ dường như mang lại lợi ích đáng kể cho cảng Lekki so với các trung tâm mới nổi khác. Khi các tuyến vận tải biển thay đổi để ứng phó với những gián đoạn tại Biển Đỏ, Lekki đã tận dụng tốt tình hình, thu hút lưu lượng hàng hóa lớn hơn và củng cố vị thế trong mạng lưới thương mại toàn cầu.
Khi các cảng mới nổi này tiếp tục phát triển, vai trò của chúng trong việc tạo điều kiện cho các tuyến thương mại hiệu quả và bền vững hơn dự kiến sẽ ngày càng quan trọng, mang lại lợi ích không chỉ cho nền kinh tế địa phương và khu vực, mà còn cho mạng lưới thương mại toàn cầu. Sự phát triển chiến lược của các cảng này là yếu tố then chốt để thích nghi với những thay đổi trong thương mại toàn cầu, nơi các yếu tố như biến động địa chính trị và sự thay đổi trong chuỗi cung ứng có thể tạo ra cả thách thức lẫn cơ hội.
Bằng cách nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện kết nối và đa dạng hóa các dịch vụ, các cảng này có thể góp phần giảm thiểu gián đoạn và tăng cường khả năng phục hồi của thương mại quốc tế. Quá trình phát triển này là yếu tố quan trọng đối với khả năng thích ứng lâu dài của chuỗi cung ứng toàn cầu, đảm bảo rằng các cảng mới nổi đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc duy trì dòng chảy hàng hóa trên toàn thế giới.
Container News đã vạch ra một số cảng cụ thể dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong tương lai gần, mỗi cảng vì những lý do khác nhau, khi các phức tạp của thương mại toàn cầu dẫn đến những thực tế mới.
Chris Lin
Nguồn: Container-news