Một nghiên cứu công bố ngày thứ Năm cho thấy khoảng hai mươi quốc gia giàu có nhất thế giới — gồm cả Mỹ và Nhật Bản — đang thu hẹp các nỗ lực phát triển toàn cầu, khi nhiều nước mạnh tay cắt giảm ngân sách viện trợ và tiền mặt chuyển qua các tổ chức cho vay đa phương.
Chỉ số Cam kết Phát triển (Commitment to Development Index) xếp hạng 38 nền kinh tế lớn dựa trên hơn 100 tiêu chí, nhằm đánh giá mức độ tác động của chính sách các nước này đối với các quốc gia nghèo hơn trên các lĩnh vực như tài chính phát triển, đầu tư, di cư, thương mại, môi trường, y tế, an ninh và công nghệ.
Thụy Điển, Đức, Na Uy và Phần Lan tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu trong bảng xếp hạng, do Viện Nghiên cứu Phát triển Toàn cầu (Center for Global Development) có trụ sở tại Washington biên soạn và công bố hai năm một lần.
Vương quốc Anh tăng hai bậc lên vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng mới nhất. Tuy nhiên, kết quả này dựa trên dữ liệu thu thập trước khi chính phủ công bố cắt giảm 40% ngân sách viện trợ, và mức giảm sâu này được dự báo sẽ kéo thứ hạng của nước này xuống trong các ước tính chỉ số trong tương lai.
Trong khi đó, Mỹ giảm hai bậc xuống vị trí 28 trong bảng xếp hạng trong báo cáo mới nhất; tuy vậy, thứ hạng này chưa phản ánh các đợt cắt giảm viện trợ lên tới hàng tỷ đô la Mỹ mà chính quyền Donald Trump đã công bố từ khi ông nhậm chức.
“Những điều chỉnh mà chính quyền Trump đang thực hiện là rất đáng kể,” Ian Mitchell, chuyên gia chính sách cấp cao tại CGD, nhận định và dự đoán thứ hạng của Mỹ sẽ còn tiếp tục giảm.
Bảng xếp hạng được công bố trong bối cảnh Nam Phi chuẩn bị đón tiếp các nhà lãnh đạo Nhóm G20 vào cuối tuần này, đồng thời chuyển giao vai trò chủ tịch cho Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump, người đã cắt giảm mạnh ngân sách viện trợ nước ngoài của Mỹ và đóng cửa USAID hồi đầu năm, sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 đầu tiên tổ chức tại châu Phi. Nhiều nền kinh tế phát triển cũng đang cắt giảm viện trợ để chuyển sang chi tiêu quốc phòng.
Tuy vậy, Mitchell cho biết bảng xếp hạng vẫn ghi nhận một số điểm sáng.
Nghiên cứu cho thấy hơn ba phần tư số quốc gia đã cắt giảm khí thải trong giai đoạn 2019–2023, dù mức phát thải tăng tại Trung Quốc khiến tổng lượng toàn cầu nhích lên. Ông cũng cho biết ngày càng nhiều nước tiếp nhận người di cư và người tị nạn.
“Dù một số quốc gia đã cải thiện vấn đề di cư hoặc môi trường, nhưng nhìn chung xu hướng đang thụt lùi khi xuất khẩu vũ khí, rào cản thương mại và trợ cấp nhiên liệu hóa thạch đều gia tăng,” CGD nhận định.
Chris Lin
Nguồn: Reuters
