Ảnh do Cảng Long Beach cung cấp
California vào thứ Tư đã đệ đơn kiện nhằm ngăn chặn chính sách áp thuế diện rộng của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với các đối tác thương mại nước ngoài, cáo buộc ông lạm dụng quyền lực và gây thiệt hại tài chính nghiêm trọng cho bang và cả nước.
Ông Trump đã áp mức thuế 10% đối với hàng hóa từ tất cả các quốc gia và mức thuế cao hơn đối với các quốc gia mà chính quyền cho rằng có hàng rào thương mại cao với hàng nhập khẩu từ Mỹ – hầu hết trong số đó sau đó đã được tạm hoãn trong 90 ngày. Ông cũng áp mức thuế 145% đối với Trung Quốc, với một số ngoại lệ dành cho các mặt hàng điện tử nhất định.
Trung Quốc đã trả đũa bằng mức thuế 125% đối với Mỹ, và Liên minh châu Âu cũng đã phê duyệt các mức thuế trả đũa, mặc dù hiện tại đang tạm hoãn.
Hiến pháp Hoa Kỳ trao quyền áp thuế cho Quốc hội, và luật mà ông Trump viện dẫn làm cơ sở cho các mức thuế mới – Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) – không cho phép tổng thống “đánh thuế tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ một cách tùy tiện,” bang California nêu trong đơn kiện.
“Chính sách thuế quan mới của Tổng thống Trump đã gây ra những tác động tàn phá đối với nền kinh tế, tạo ra sự hỗn loạn trên thị trường chứng khoán và trái phiếu, làm bốc hơi hàng trăm tỷ đô la vốn hóa thị trường chỉ trong vài giờ, làm nản lòng các nhà đầu tư trước những hành động hệ trọng từ Tổng thống mà không có thông báo hay quy trình rõ ràng, và đe dọa đẩy đất nước vào suy thoái,” đơn kiện nêu rõ.
California – nền kinh tế lớn thứ năm thế giới và là bang nhập khẩu hàng hóa lớn nhất Hoa Kỳ – đang “gánh chịu phần chi phí không tương xứng” từ các mức thuế quan, theo đơn kiện.
Các mức thuế này có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho 12 cảng của bang California – nơi tiếp nhận 40% lượng hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ – và mang lại nguồn thuế ổn định cho tiểu bang. Đồng thời, các mức thuế trả đũa từ Trung Quốc và các quốc gia khác có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu nông sản của California – đạt tổng giá trị 23,6 tỷ USD vào năm 2022 – và có thể khiến hàng nghìn việc làm bị mất, theo đơn kiện.
Người phát ngôn Nhà Trắng – ông Kush Desai – cho biết hôm thứ Tư rằng Thống đốc California Gavin Newsom nên tập trung vào việc giải quyết các vấn đề tội phạm, tình trạng vô gia cư và giá cả leo thang tại tiểu bang thay vì tìm cách ngăn chặn thuế quan của ông Trump.
“Toàn bộ chính quyền Trump vẫn cam kết giải quyết tình trạng khẩn cấp quốc gia đang tàn phá các ngành công nghiệp của Mỹ và bỏ lại người lao động phía sau – bằng mọi công cụ có thể, từ thuế quan đến đàm phán,” ông Desai nói.
Trong các sắc lệnh hành pháp áp thuế, ông Trump đã viện dẫn các đạo luật bao gồm IEEPA – vốn trao cho tổng thống quyền đặc biệt để đối phó với các mối đe dọa bất thường hoặc nghiêm trọng đối với Hoa Kỳ. Tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa này tuyên bố rằng thâm hụt thương mại ròng của Mỹ so với phần còn lại của thế giới là một tình trạng khẩn cấp quốc gia, làm suy giảm năng lực sản xuất và khiến nước Mỹ phụ thuộc vào các đối thủ nước ngoài.
Trong đơn kiện được đệ trình lên tòa án liên bang tại San Francisco hôm thứ Tư, ông Newsom và Tổng chưởng lý bang California Rob Bonta – đều là đảng viên Dân chủ – yêu cầu thẩm phán cấm Bộ An ninh Nội địa và Cơ quan Hải quan & Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ thực thi các mức thuế quan nói trên.
Hiện chính quyền Trump cũng đang đối mặt với ba vụ kiện tương tự – một tại Tòa án Thương mại Quốc tế có trụ sở tại New York do tổ chức vận động doanh nghiệp Liberty Justice Center khởi kiện nhằm ngăn chặn tất cả các mức thuế, một vụ tại tòa án liên bang Florida do một chủ doanh nghiệp nhỏ khởi kiện nhằm chặn thuế đối với Trung Quốc, và vụ thứ ba do các thành viên của bộ tộc Blackfeet Nation (bộ tộc người Mỹ bản địa sống ở Montana và tỉnh Alberta của Canada) khởi kiện chống lại thuế quan mà ông Trump áp với Canada.
Ngọc Quỳnh
Nguồn: gcaptain
