Trong bản Cập nhật Thị trường Toàn cầu mùa hè 2025, Maersk phân tích cách các doanh nghiệp đang thích ứng với môi trường thuế quan biến động và nhu cầu toàn cầu thay đổi. Từ chính sách thuế mới đến vai trò ngày càng lớn của Trung Quốc trong xuất khẩu, báo cáo cung cấp cái nhìn toàn diện về dòng chảy container, chiến lược cung ứng và kế hoạch thông quan — trong bối cảnh bất ổn kéo dài, việc cập nhật và linh hoạt là yếu tố then chốt để duy trì tăng trưởng.
Đánh giá tình hình thuế quan
Kể từ bản cập nhật mùa Xuân 2025 vào tháng 4, Mỹ đã lần lượt áp dụng, đình chỉ và duy trì nhiều mức thuế đối với hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia. Từ khi gói thuế chính thức được công bố ngày 2/4, môi trường thương mại trở nên kém minh bạch hơn và các rào cản thương mại gia tăng.
Hiện tại, phần lớn các mức thuế nhập khẩu theo từng quốc gia đang tạm hoãn trong lúc các thỏa thuận dài hạn được đàm phán, với các mốc hạn quan trọng rơi vào tháng 7 và 8. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều mức thuế thương mại ảnh hưởng đến cách các doanh nghiệp vận chuyển hàng, đặc biệt là giữa Mỹ và Trung Quốc. Theo chỉ số nội bộ của Maersk, mức thuế hiệu dụng trung bình mà các công ty đang phải trả hiện ở mức khoảng 21% tính trên mỗi container nhập khẩu vào Mỹ, so với mức đỉnh 54% ngay sau ngày 2/4.
Trong một số chuỗi cung ứng, như ngành ô tô, hàng hóa và linh kiện có thể vượt qua biên giới tới 5–6 lần trong quá trình sản xuất. Điều này khiến việc lập kế hoạch thông quan hiệu quả trở thành yếu tố then chốt về cả chi phí lẫn thời gian. Theo Tổ chức Thương mại Thế giới và dữ liệu nội bộ của Maersk, khoảng 20% các trường hợp chậm trễ tại cửa khẩu là do chuẩn bị thông quan không đầy đủ. Ngoài ra, phần lớn doanh nghiệp phải trả thừa 5–6% tiền thuế nhập khẩu, do thiếu cách tiếp cận tập trung và không nắm rõ tổng thể các nghĩa vụ thuế quan của mình.
“Các sản phẩm hoàn chỉnh ngày nay rất phức tạp vì thường được sản xuất tại nhiều quốc gia và phải vượt qua biên giới nhiều lần. Tối ưu hóa quy trình qua cửa khẩu là yếu tố mang tính chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh thuế thương mại gia tăng — và tất cả bắt đầu từ việc lập kế hoạch chuỗi cung ứng tốt,” ông Karsten Kildahl nhận định.
Dù môi trường thuế quan toàn cầu vẫn biến động và khó lường, việc chủ động đón đầu là chìa khóa dẫn đến thành công. Maersk khuyến nghị doanh nghiệp liên hệ với đội ngũ Tư vấn Thương mại và Hải quan Toàn cầu, đồng thời sử dụng nền tảng Trade and Tariff Studio tích hợp AI để phát hiện sớm rủi ro và nhận cập nhật theo thời gian thực.
Trung Quốc tiếp tục mở rộng vai trò trong nền kinh tế toàn cầu
Trong quý I/2025, nhu cầu vận chuyển container toàn cầu tăng 6,1%, tương đương với các quý trước đó. Dữ liệu quý II chưa được công bố chính thức nhưng dự kiến sẽ thể hiện mức độ biến động lớn do ảnh hưởng từ các tuyên bố thuế quan. Trong báo cáo giữa kỳ tháng 5, Maersk dự báo nhu cầu container toàn cầu năm 2025 sẽ dao động từ –1% đến 4%, trong đó kịch bản thận trọng phản ánh tác động của thuế cao hơn và khả năng chi tiêu tiêu dùng giảm trong nửa cuối năm.
Cuộc tranh chấp thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục là tâm điểm, một lần nữa làm dấy lên các cuộc tranh luận chính trị về việc liệu các doanh nghiệp tại bán cầu Tây có nên giảm sự phụ thuộc vào sản xuất nước ngoài hay không – đặc biệt là vào Trung Quốc trong bối cảnh bất ổn địa chính trị. Các chiến lược tiềm năng như “gần bờ” (nearshoring) hoặc “sản xuất tại quốc gia thân thiện” (friendshoring) nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc bằng cách chuyển nguồn cung sang khu vực khác thường xuyên được đề cập, nhưng trên thực tế, những tham vọng địa chính trị này vẫn chưa thực sự thành hiện thực ở quy mô lớn.
Xét về dòng chảy thương mại, châu Âu đã liên tục tăng nhập khẩu từ khu vực Đông Á trong vòng năm năm qua về khối lượng vận chuyển container đường biển, cũng như tỷ trọng của Đông Á trong tổng nhập khẩu của châu Âu. Điều này diễn ra trong bối cảnh các chính trị gia châu Âu thể hiện mong muốn giảm rủi ro từ Trung Quốc và sức mạnh sản xuất của nước này, giữa những lo ngại về cạnh tranh và căng thẳng địa chính trị.
Điều kiện để sản xuất hàng hóa tại Trung Quốc hiện vẫn rất thuận lợi. Giảm phát giá sản xuất và diễn biến tỷ giá hối đoái là những yếu tố góp phần vào sự bùng nổ xuất khẩu của Trung Quốc. Tổng lượng hàng nhập khẩu từ khu vực Đông Á chiếm 51% tổng nhập khẩu của châu Âu vào năm 2024, so với 49% vào năm 2019. Nhập khẩu nội khối châu Âu và từ Bắc Mỹ đều giảm trong cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc năm 2024 cao hơn khoảng 25% so với năm 2019 – trước khi xảy ra đại dịch Covid – tương ứng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm khoảng 4,5%.
Một số khách hàng Mỹ đã giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc
Không quá bất ngờ khi căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ tiếp tục diễn ra dưới thời chính quyền mới của Mỹ, và số liệu vận chuyển từ Trung Quốc sang Mỹ của Maersk cho thấy các nhà nhập khẩu Mỹ đã nỗ lực tách rời khỏi Trung Quốc một cách nhất quán trong những năm qua.
Xét ngoài tác động của thuế quan đến thương mại và chuỗi cung ứng, tâm lý tiêu dùng tại Mỹ đã suy yếu trong những tháng gần đây, phù hợp với mức giảm 1,8% trong nhu cầu hàng tiêu dùng bền vào tháng 5. Tại cuộc họp tháng 6, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 từ 1,7% xuống còn 1,4%, nhưng vẫn giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 4,25–4,5%.
Nhìn về phía trước, cả thế giới đang dõi theo các diễn biến thuế quan trong tháng 7 và 8 khi hàng loạt thời hạn cho các thỏa thuận thương mại tiềm năng với Mỹ sẽ đến hạn. Kết quả của các cuộc đàm phán này chắc chắn sẽ tác động đến thương mại toàn cầu và tâm lý tiêu dùng trong những tháng tới. Đây là nội dung sẽ được chúng tôi phân tích sâu hơn trong bản Cập nhật Thị trường Toàn cầu mùa Thu của Maersk, dự kiến phát hành vào tháng 10. Rất khó để dự đoán điều gì sẽ xảy ra tiếp theo, nhưng khi môi trường liên tục thay đổi, việc chủ động và nắm bắt thông tin sẽ là chìa khóa để duy trì lợi thế cạnh tranh. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để thảo luận cách Maersk có thể hỗ trợ chuỗi cung ứng của bạn.
Các tin khác...
Tình hình Trung Đông: Với triển vọng một thỏa thuận ngừng bắn giúp hạ nhiệt căng thẳng tại Trung Đông, Maersk đã quyết định nối lại các chuyến tàu đến cảng Haifa và hiện đã mở lại việc nhận hàng hóa xuất nhập khẩu. Maersk sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến và sẵn sàng điều chỉnh nếu lo ngại an toàn tái xuất hiện.
Biển Đỏ – cập nhật mới nhất: Maersk vẫn hy vọng sẽ có một giải pháp bền vững trong tương lai gần để đảm bảo hành lang an toàn qua Biển Đỏ. Tuy nhiên, tình hình tại khu vực này vẫn biến động mạnh, với mức độ rủi ro an ninh cao, có thể ảnh hưởng đến hoạt động logistics của khách hàng. Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thông tin cập nhật thường xuyên.
Độ tin cậy lịch trình tuyến biển: Sea-Intelligence vừa công bố dữ liệu độ tin cậy lịch trình tháng 5, trong đó ghi nhận các chuyến tàu thuộc chương trình hợp tác Gemini giữa Maersk và Hapag-Lloyd đạt độ tin cậy 90,9%, vượt mục tiêu 90%. Mạng lưới Gemini đã được triển khai đầy đủ vào tháng 6.
Chris Lin
Nguồn: maersk
