Các chủ tàu Trung Quốc đã thống trị hoạt động đặt hàng tại các xưởng đóng tàu Trung Quốc, chiếm hơn 65% tổng số đơn hàng. Trong khi đó, các chủ tàu nước ngoài đang có xu hướng thu hẹp hợp đồng do những bất ổn hiện nay trên thị trường.
Trong báo cáo tuần mới nhất, hãng môi giới tàu biển Xclusiv cho biết: “Các nhà máy đóng tàu Trung Quốc vẫn vững chắc ở vị trí trung tâm trong bối cảnh đóng mới toàn cầu, nắm phần lớn đơn hàng cả ở phân khúc tàu hàng rời lẫn tàu chở dầu. Trong tổng số 1.375 đơn hàng tàu hàng rời trên thế giới, có 939 đơn được đặt tại các xưởng Trung Quốc — tương đương 68% tổng số. Ở phân khúc tàu chở dầu, 827 trong 1.203 tàu đặt đóng mới (69%) cũng do Trung Quốc đóng.
Sự áp đảo này phản ánh không chỉ năng lực đóng tàu và lợi thế cạnh tranh về giá vô song của Trung Quốc, mà còn cho thấy chiến lược của nước này trong việc duy trì quyền kiểm soát chuỗi cung ứng hàng hải của mình”.
Theo Xclusiv, “trong bối cảnh này, các chủ tàu Trung Quốc chính là nhóm khách hàng nội địa năng động nhất. Họ nắm 377 đơn đặt đóng tàu hàng rời, dẫn đầu áp đảo là dòng Ultramax với 110 tàu và Kamsarmax với 130 tàu. Riêng hai phân khúc này đã chiếm gần hai phần ba tổng số đơn hàng tàu hàng rời của họ. Phân khúc Handysize và Small Bulker, với lần lượt 41 và 23 tàu, cho thấy i sự quan tâm đến hiệu quả thương mại ven biển và khu vực. Trong khi đó, 18 đơn đặt đóng tàu VLOC và 29 đơn đặt hàng Newcastlemax tiếp tục khẳng định các nhà đầu tư Trung Quốc đang gia tăng trọng tải phục vụ các tuyến vận chuyển quặng sắt đường dài từ Australia và Brazil.
Trái lại, các phân khúc Panamax và Post-Panamax chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ, làm nổi bật chiến lược hai tầng rõ rệt: một bên là các tàu cỡ nhỏ, linh hoạt phục vụ thị trường nội địa và khu vực châu Á; bên còn lại là các tàu tải trọng lớn chuyên chở nguyên liệu thô nhập khẩu.
Các chủ tàu Nhật Bản—vốn nổi tiếng với cách đặt hàng đóng mới thận trọng nhưng đề cao chất lượng—cũng đang ngày càng tự tin hơn khi lựa chọn đóng tàu tại Trung Quốc. Hiện họ có 96 tàu hàng rời đang đặt đóng ở các nhà máy đóng tàu Trung Quốc, trong đó chủ yếu là tàu Ultramax và Kamsarmax, mỗi loại 35 chiếc, tiếp theo là 16 tàu Handysize và 10 tàu Newcastlemax.
Xu hướng này phản ánh sự chuyên môn hóa truyền thống của các chủ tàu Nhật Bản trong phân khúc tàu hàng rời cỡ trung có cần cẩu, đồng thời cho thấy sự dịch chuyển thầm lặng nhưng ổn định sang các nhà máy Trung Quốc trong bối cảnh năng lực đóng tàu tại Nhật vẫn còn hạn chế và chi phí cao.
Đối với cả hai quốc gia, phân khúc Ultramax/Kamsarmax vẫn là “mặt trận” cạnh tranh trọng tâm, với khoảng 470 tàu—tương đương một nửa tổng số đơn hàng tàu hàng rời đang được đóng tại Trung Quốc.”
“Ở lĩnh vực tàu chở dầu, bức tranh thị trường cũng thể hiện nhiều điều. Trong tổng số 827 đơn đặt đóng tàu chở dầu tại các nhà máy Trung Quốc, các chủ tàu Trung Quốc đứng sau 200 đơn hàng, trải đều trên hầu hết các cỡ tàu chủ lực. Nền tảng chính trong chương trình đặt hàng đóng mới của họ nằm ở nhóm tàu cỡ nhỏ—gồm 98 tàu Small Tanker và 51 tàu MR2—phản ánh nhu cầu mạnh mẽ từ hoạt động vận chuyển sản phẩm dầu khu vực và mạng lưới nhà máy lọc dầu độc lập đang mở rộng của Trung Quốc.”
Tuy nhiên, việc có tới 21 tàu Aframax/LR2 và 15 tàu VLCC đang được đặt đóng mới cho thấy tham vọng của các doanh nghiệp năng lượng Trung Quốc trong việc tăng cường kiểm soát dịch vụ hậu cần đối với dầu thô đường dài. Đơn hàng của Nhật Bản tại các nhà máy đóng tàu chở dầu ở Trung Quốc ở mức rất thấp. Họ chỉ đặt 13 tàu—bao gồm 5 VLCC và 4 MR2—cho thấy sự ưu tiên đối với các thiết kế cao cấp, có khả năng khai thác toàn cầu, nơi lợi thế về thời gian giao hàng và chi phí vượt lên trên sự trung thành với các xưởng đóng tàu trong nước. Điều này cũng cho thấy Nhật Bản đang từng bước thích nghi với các tiêu chuẩn chất lượng của Trung Quốc và thừa nhận lợi thế cạnh tranh của nước này trong lĩnh vực tàu chở dầu thô cỡ lớn”, hãng môi giới đánh giá.
Xclusiv kết luận rằng: “Sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực đóng tàu—nắm hơn hai phần ba tổng đơn hàng tàu hàng rời và tàu chở dầu toàn cầu— cho thấy vai trò kép của nước này, vừa là quốc gia đóng tàu lớn nhất thế giới, vừa là nhóm chủ tàu ngày càng có ảnh hưởng. Việc đơn hàng tập trung vào tàu hàng rời cỡ trung và tàu chở sản phẩm dầu phản ánh xu hướng tìm kiếm tính linh hoạt, hiệu quả tài chính và tuân thủ các yêu cầu môi trường.Đồng thời, các chủ tàu Nhật Bản cũng dần thừa nhận những tiến bộ của các nhà máy đóng tàu Trung Quốc và ngày càng tăng cường việc đặt hàng tại đây. Dù Nhật Bản vẫn được xem là chuẩn mực về chất lượng và độ chính xác, Trung Quốc đã trở thành động lực chính của sản lượng toàn cầu. Sự hợp tác ngày càng tăng giữa hai quốc gia báo hiệu một kỷ nguyên mới của sự liên kết công nghiệp, định hình làn sóng đổi mới đội tàu”.
Chris Lin
Nguồn: hellenicshipping
