Giá dầu diesel tiếp tục vượt xa các mốc tham chiếu của dầu thô, nhưng mức tăng chỉ dưới 2% sau một giờ giao dịch
Thị trường dầu mở cửa tăng vào tối Chủ nhật theo giờ Mỹ sau cuộc không kích Iran do chính quyền Trump thực hiện, tuy nhiên mức tăng lại được đánh giá là khá khiêm tốn so với những dự đoán “thảm họa” được đưa ra trước đó.
Từ góc nhìn của ngành vận tải đường bộ, điểm đáng chú ý nhất là giá dầu diesel tiếp tục mạnh hơn so với dầu thô và xăng.
Vào khoảng 7:05 tối theo giờ EDT, tức khoảng một giờ sau khi giao dịch bắt đầu tại các sàn, giá dầu Brent – mốc tham chiếu toàn cầu – tăng 1,88 USD/thùng lên 78,89 USD, tương đương mức tăng 2,44%. Dầu thô chuẩn Mỹ (West Texas Intermediate) tăng 1,86 USD lên 75,70 USD/thùng, tương đương 2,52%. Trong khi đó, giá RBOB (xăng bán thành phẩm dùng làm nền tảng giao dịch cho xăng thành phẩm) tăng 2,19% lên 2,3806 USD/gallon, tức tăng 5,11 cent/gallon. (RBOB về cơ bản là xăng chưa pha ethanol).
Tuy nhiên, dầu diesel lưu huỳnh siêu thấp (ULSD) mới là mặt hàng ghi nhận mức tăng mạnh nhất vào tối Chủ nhật, với mức tăng 3,67% lên 2,6352 USD/gallon, tương đương tăng 9,34 cent/gallon.
Nếu giá ULSD giữ nguyên ở mức này đến chiều thứ Hai theo giờ Mỹ, đây sẽ là mức cao nhất kể từ phiên giao dịch ngày 16 tháng 4 năm 2024, khi giá chốt ở mức 2,6513 USD/gallon.
Kịch bản tích cực nhất đối với thị trường dầu trong những tuần trước và sau cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran chính là tương lai của eo biển Hormuz – tuyến đường huyết mạch nối vào Vịnh Ba Tư, nơi xuất khẩu dầu của hàng loạt quốc gia như Ả Rập Xê Út, Kuwait, Iraq và Iran.
Một báo cáo của Reuters năm 2023, trích dẫn nhiều nguồn tin, cho biết khoảng 20% trong tổng số gần 103 triệu thùng dầu/ngày tiêu thụ trên toàn cầu đi qua eo biển Hormuz mỗi ngày. Một số quốc gia có tuyến xuất khẩu thay thế qua đường ống, nhưng hiện chưa rõ hạ tầng hiện có — ngay cả khi vận hành hết công suất — có thể bù đắp được bao nhiêu so với mức xuất khẩu bình thường qua eo biển này.
Eo biển Hormuz không phải là vùng biển quốc tế hoàn toàn. Một phần thuộc lãnh hải của Iran, phần còn lại thuộc lãnh hải của Oman.
Cuối tuần qua, Quốc hội Iran đã bỏ phiếu thông qua việc đóng eo biển Hormuz, mặc dù một số hãng tin lưu ý rằng quyết định có thực sự được thực hiện hay không sẽ phụ thuộc vào giới lãnh đạo cấp cao của Iran.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, trong cuộc phỏng vấn trên chương trình Fox News Sunday, đã kêu gọi Trung Quốc thuyết phục Iran từ bỏ chính sách này. Trung Quốc hiện là khách hàng lớn nhất của dầu thô Iran, và tuyến cung ứng này đi từ Iran qua eo biển Hormuz đến Trung Quốc.
“Theo nhiều nguồn tin về buổi phỏng vấn, ông Rubio nói: 'Tôi kêu gọi chính phủ Trung Quốc tại Bắc Kinh hãy gọi điện cho họ về vấn đề đó, vì họ phụ thuộc rất lớn vào eo biển Hormuz để nhập dầu.'”
Một số nhà phân tích khác cũng lưu ý rằng nếu Iran đóng eo biển Hormuz, điều đó sẽ tác động nghiêm trọng đến chính hoạt động xuất khẩu của nước này, vốn là nguồn thu ngoại tệ quan trọng nhất.
Trong khi đó, mức chênh lệch tăng vọt giữa giá dầu thô và dầu diesel là một hiện tượng tương đối mới.
Nếu so sánh trực tiếp giá hợp đồng giao tháng gần nhất giữa ULSD và dầu Brent, thì mức chênh lệch vào tối Chủ nhật (theo giá lúc 7:05 tối) đạt khoảng 75 cent/gallon – mức cao nhất kể từ tháng 2 năm 2024. Một tháng trước đó, con số này chỉ vào khoảng 56 cent/gallon.
Trong báo cáo thị trường sản phẩm chưng cất trung bình (bao gồm cả dầu diesel) phát hành ngay trước cuộc tấn công, công ty phân tích thị trường năng lượng Energy Aspects đã nêu ra một số lý do khiến giá dầu diesel tiếp tục mạnh hơn so với dầu thô.
“Chúng tôi nhận thấy rủi ro đối với nguồn cung sản phẩm chưng cất trung bình ngày càng tăng do căng thẳng leo thang trong xung đột Israel–Iran sau các cuộc tấn công hôm thứ Sáu vừa qua,” Energy Aspects (EA) cho biết.
Đối với hai bên tham chiến ở Trung Đông, báo cáo của EA cho biết toàn bộ các nhà máy lọc dầu của Israel hiện “không hoạt động” sau các đợt tấn công từ phía Iran. Mặc dù Israel có công suất lọc dầu tương đối nhỏ, nhưng nước này lại là một nhà xuất khẩu ròng dầu diesel. Điều đó đồng nghĩa với việc Israel có thể sẽ phải chuyển sang nhập khẩu để bù đắp công suất bị mất.
Về phía Iran, EA cho biết quốc gia này sản xuất khoảng 700.000 thùng dầu diesel mỗi ngày. Iran cũng là nhà xuất khẩu ròng diesel, “nhưng có thể sẽ phải nhập khẩu trong trường hợp xảy ra gián đoạn nguồn cung,” theo nhận định của EA.
Báo cáo của EA cũng kèm theo biểu đồ cho thấy tồn kho diesel tại châu Âu đang ở mức tương đối eo hẹp. Tồn kho tại Mỹ cũng đang thấp hơn mức trung bình 5 năm và 10 năm trong tuần thứ hai của tháng 6. Tuy nhiên, do nhu cầu diesel giảm, nên lượng tồn kho tính theo số “ngày sử dụng” – tức là lượng hàng dự trữ đủ dùng trong bao nhiêu ngày nếu không bổ sung thêm – đã tăng nhẹ trong vài tuần gần đây.
Chris Lin
Nguồn: freightwaves
