Cơ quan Quản lý Kênh đào Panama (ACP) hôm thứ Hai đã công bố những thay đổi lớn trong Hệ thống Đặt chỗ Hành trình (Transit Reservation System), với việc ra mắt chương trình Phân bổ Slot Dài hạn thế hệ mới – Long-Term Slot Allocation (LoTSA) 2.0. Hệ thống nâng cấp này nhằm mang đến “nhiều chắc chắn, linh hoạt và giá trị hơn” cho người sử dụng kênh, đồng thời đáp ứng nhu cầu thị trường đang thay đổi.
ACP cho biết trong Advisory to Shipping: “Dựa trên kinh nghiệm của LoTSA 1.0, chương trình cải tiến này mang đến cách tiếp cận tập trung vào khách hàng hơn, hỗ trợ việc lập kế hoạch hành trình hiệu quả và vận hành tiết kiệm chi phí.”
Một trong những thay đổi chính là rút ngắn chu kỳ đặt chỗ từ 12 tháng xuống thành hai chu kỳ 6 tháng riêng biệt. Chu kỳ đầu tiên sẽ áp dụng từ 4/1 đến 4/7/2026, với hạn chót nộp hồ sơ đấu giá kín là 28/10/2025. Số slot trung bình mỗi ngày cũng được giảm từ 4 xuống còn 3 slot/ngày.
Hệ thống mới giới thiệu các gói dịch vụ được phân khúc cho từng loại tàu. Fix packages được thiết kế cho tàu container và tàu chở khí cần mức độ chắc chắn cao, trong khi Flex packages dành cho nhu cầu slot linh hoạt hơn, và Flex+ packages phù hợp với các hoạt động động hơn của tàu chở khí, tàu hàng rời khô, tàu RoRo và tàu chở ô tô.
Đối với tàu LNG, ACP khôi phục quy định truy cập nâng cao (advanced access rule) từ năm 2023 cho Booking Period 1A, có hiệu lực từ 4/1/2026, nhằm cải thiện độ chắc chắn trong giai đoạn cao điểm và giảm nguy cơ chậm trễ. ACP cũng xóa bỏ quy định giới hạn một slot cho mỗi khách hàng mỗi ngày tại khu khóa Neopanamax, cho phép các hãng tàu có thể đặt nhiều slot trong cùng một ngày.
Theo ACP, hệ thống mới mang lại nhiều lợi ích như khả năng giữ chỗ trước ngày hành trình và nộp tên tàu trước tối đa 15 ngày, được thay đổi ngày đặt chỗ tối đa hai lần với thông báo trước 5 ngày mà không mất phí, đồng thời mức phạt hủy cũng được giảm xuống còn 80% giá trị đấu thầu nếu hủy trước 15 ngày trở lên. Một đội ngũ hỗ trợ khách hàng LoTSA chuyên biệt sẽ bắt đầu hoạt động từ giữa tháng 10/2025 để cung cấp tư vấn chuyên sâu cho người sử dụng kênh.
Kênh đào Panama – tuyến hàng hải chiến lược nối Đại Tây Dương và Thái Bình Dương – đang liên tục điều chỉnh hoạt động trong những năm gần đây để giải quyết thách thức về thiếu nước và sự thay đổi trong mô hình vận tải biển toàn cầu.
Chloe Lê
Nguồn: gcaptain
