Cảng Hải Phòng
Trung Quốc đã đẩy mạnh đầu tư vào Brazil lên mức kỷ lục mới, tập trung vào các ngành then chốt của nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ.
Theo báo cáo của Hội đồng Kinh doanh Brazil – Trung Quốc (CEBC) công bố tuần này, các lĩnh vực năng lượng tái tạo, dầu khí, khai khoáng và sản xuất chiếm phần lớn dòng vốn Trung Quốc vào Brazil trong năm 2024.
Khi Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc, các doanh nghiệp Trung Quốc đã hơn gấp đôi giá trị đầu tư tại Brazil trong năm ngoái, biến quốc gia Nam Mỹ này trở thành thị trường mới nổi hàng đầu nhận vốn từ Trung Quốc.
Tổng cộng, các công ty đến từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã đầu tư 4,18 tỷ đô la Mỹ vào 39 dự án tại Brazil trong năm 2024, phần lớn là dự án greenfield. Giá trị đầu tư tăng 113% so với năm 2023, trong khi số lượng dự án tăng 34% so với cùng kỳ.
Ngành năng lượng, chủ yếu là các dự án điện mặt trời và điện gió, thu hút tỷ trọng lớn nhất – 34% – trong tổng vốn đầu tư của Trung Quốc vào Brazil năm ngoái, tương đương 1,43 tỷ đô la Mỹ. Ngành dầu mỏ chiếm 25% với khoảng 1 tỷ đô la Mỹ, cho thấy dù Trung Quốc rót vốn mạnh vào năng lượng tái tạo ở Brazil, nước này vẫn tiếp tục đặt cược vào nhiên liệu hóa thạch.
“Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng thực ra cái này không thay thế cái kia. Cả hai cùng tiến triển song song vì Trung Quốc vẫn phải dựa vào nhiên liệu hóa thạch để phục vụ quá trình chuyển đổi năng lượng,” ông Tulio Cariello, Giám đốc nghiên cứu của hội đồng và tác giả báo cáo, nói với tờ South China Morning Post.
Báo cáo của CEBC cho biết, ngành khai khoáng cũng thu hút lượng lớn vốn đầu tư, khi các doanh nghiệp Trung Quốc tập trung vào những khoáng sản chiến lược và thiết yếu nhằm tăng cường hội nhập chuỗi cung ứng cho các dự án thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng.
Kể từ năm 2007, các doanh nghiệp Trung Quốc đã đầu tư tổng cộng 77,5 tỷ đô la Mỹ vào 303 dự án tại Brazil. Trong đó, ngành năng lượng chiếm 45% tổng vốn đầu tư, tiếp theo là dầu khí với 29% và sản xuất chế tạo với 8%.
Các công ty dầu khí lớn của Trung Quốc hiện cũng đang nắm cổ phần tại các mỏ dầu ngoài khơi tiền muối (pre-salt) giàu trữ lượng của Brazil, nơi đóng góp gần như toàn bộ mức tăng sản lượng dầu của nước này trong những năm gần đây.
Hơn nữa, các doanh nghiệp Trung Quốc đang tìm cách mở rộng tiếp cận các nguyên liệu thô quan trọng trên phạm vi toàn cầu, và Brazil mang lại nhiều cơ hội trong lĩnh vực này.
Chẳng hạn, Tập đoàn Khai khoáng Kim loại Màu Trung Quốc (CNMC) đã hoàn tất vào cuối năm 2024 thương vụ mua lại Mineração Taboca – nhà sản xuất thiếc tinh luyện lớn nhất Brazil – với giá 340 triệu đô la Mỹ. Thiếc được sử dụng rộng rãi trong công nghệ năng lượng sạch. Ngoài ra, Taboca còn sản xuất hợp kim sắt chứa niobi và tantali, những nguyên tố quan trọng trong lĩnh vực điện tử, hàng không vũ trụ và công nghệ năng lượng xanh.
Bên cạnh sự xích lại gần nhau về mặt chiến lược dưới thời Tổng thống Lula, Brazil và Trung Quốc – lần lượt là nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ và châu Á – đang theo đuổi những định hướng chính sách năng lượng tương đồng. Cả hai đều mạnh về năng lượng tái tạo: Trung Quốc không có đối thủ về quy mô đầu tư và lắp đặt công suất, trong khi Brazil dẫn đầu với tỷ lệ 90% điện năng từ nguồn tái tạo, nhờ vào hệ thống thủy điện khổng lồ cùng sự bùng nổ của điện mặt trời và điện gió.
Tuy nhiên, cả Trung Quốc và Brazil vẫn tiếp tục đặt cược vào nhiên liệu hóa thạch. Trung Quốc mỗi năm đưa vào vận hành hàng chục gigawatt công suất điện than mới và chỉ đạo các tập đoàn năng lượng nhà nước tăng cường thăm dò, khai thác dầu khí trong nước nhằm giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.
Về phía mình, Brazil đang đẩy mạnh sản xuất dầu trong khi chuẩn bị đăng cai hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP thường niên vào cuối năm nay.
“Chúng tôi đang nghĩ đến một mục tiêu ‘phát thải ròng bằng 0’ nhưng vẫn tính đến một số năm tiếp tục sử dụng dầu,” ông André Corrêa do Lago, Chủ tịch được chỉ định của Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP30) tháng 11, chia sẻ với Financial Times trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 7.
Trong khi đó, tập đoàn năng lượng nhà nước Petrobras của Brazil đang tiến gần hơn tới việc xin giấy phép thăm dò để khoan tại một khu vực ngoài khơi nhạy cảm về môi trường thuộc lưu vực Amazon.
Chris Lin
Nguồn: oilprice
