Thương mại than đường biển toàn cầu đang bị chia rẽ, trong khi các nền kinh tế châu Á ngày càng nhập nhiều khối lượng than hơn còn phương Tây rút lui khỏi loại hàng hóa này.
Theo dữ liệu từ AXS Marine, khối lượng hàng hóa than bùn bốc xếp trả tại các cảng của Trung Quốc đại lục trong tháng 10 đạt 34,25 triệu tấn, tăng 15,8% so với tháng 9 và tăng rất đáng kể 33,5% so với tháng 10/2023.
Theo Ursa Shipbrokers, con số tháng 10 là một kỷ lục kể từ khi bắt đầu thu thập dữ liệu AIS đáng tin cậy vào năm 2013. Những tháng cao thứ 2 và thứ 3 được ghi nhận cũng rơi vào năm 2024 với các kỷ lục được thiết lập để giảm đối với lượng nhập khẩu cao nhất mọi thời đại trong năm nay.
Lượng than bùn trả hàng trong tháng 11 đang tăng 18,9% so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy một tháng mạnh mẽ khác đối với nhập khẩu đường biển của Trung Quốc.
Theo dữ liệu từ Ember, một tổ chức tư vấn của Anh: Ở những nơi khác ở châu Á, sự phụ thuộc vào than đá đang tăng nhanh ở Indonesia và Philippines, khi 2 nước đang đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng chủ yếu bằng điện than. Tỷ trọng than trong hỗn hợp điện của Indonesia đã vượt qua Ba Lan vào năm 2023, sau khi vượt qua Trung Quốc vào năm 2022. Trong khi đó, Philippines đã vượt qua cả Trung Quốc và Ba Lan vào năm 2023, cũng như Indonesia để trở thành quốc gia phụ thuộc vào than cao nhất ở Đông Nam Á.
Nhập khẩu than của Ấn Độ cũng đã tăng mạnh trong nửa đầu năm tài chính đang diễn ra. Nước này đã nhập khẩu 140,6 triệu tấn than từ tháng 4 đến tháng 9, tăng 7,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Than đã được thảo luận chi tiết tại Diễn đàn Giám đốc điều hành Hàng hải vào tháng trước, được tổ chức tại Câu lạc bộ Du thuyền Monaco, nơi các thành viên tham luận trong phiên họp về hàng rời khô nói rằng bất chấp vô số hứa hẹn xanh, không có dấu hiệu nào cho thấy nhiều nền kinh tế châu Á, bao gồm Trung Quốc và Ấn Độ, sẽ sớm từ bỏ hàng hóa này.
Ông Milena Pappas, giám đốc thương mại tại Star Bulk, chỉ ra rằng than đá vẫn chiếm 65% sản lượng điện ở Trung Quốc. Trong khi ông John Michael Radziwill, Giám đốc điều hành và chủ tịch của CTM, lưu ý rằng than vẫn rẻ hơn khí đốt, đặc biệt là ở châu Á.
"Có rất nhiều nhu cầu than ngày càng tăng ở Đông Nam Á và cả ở Trung Quốc và Ấn Độ", ông chủ CTM nói, người điều hành Tim Huxley, Giám đốc điều hành của Mandarin Shipping, châm biếm: "Vì vậy, quá trình chuyển đổi xanh có thể bị dừng lại bởi giá than rẻ".
Edward Buttery, Giám đốc điều hành của Taylor Maritime Investments và Grindrod Shipping cho biết: "Con người, phần lớn thường có xu hướng xem trọng giá cả, vì vậy quá trình chuyển đổi xanh sẽ mất nhiều thời gian hơn mọi người mong đợi".
Theo dữ liệu từ BIMCO, điều đặc biệt rõ rệt ở châu Âu đang đi theo hướng ngược lại, các lô hàng than cho các nền kinh tế phát triển đã giảm 6% so với cùng kỳ năm ngoái trong 10 tháng đầu năm nay.
Ông Filipe Gouveia, nhà phân tích vận tải biển tại BIMCO cho biết: "Với tốc độ này, các lô hàng đến các nền kinh tế phát triển sẽ đạt mức thấp nhất trong 15 năm vào năm 2024".
Dòng chảy thương mại thay đổi của hàng hóa này sẽ tạo thành một cuộc tranh luận quan trọng trong phiên họp về than tại Geneva Dry vào tháng 4 tới, hội nghị vận chuyển hàng hóa hàng đầu thế giới.
Vincent Nguyễn
Nguồn: splash247