Sản xuất tại Việt Nam (hoặc Trung Quốc)
Giữa lúc giới chức thương mại toàn cầu dõi theo từng bước tiến của Việt Nam trên bản đồ thương mại quốc tế, xuất khẩu của Trung Quốc sang quốc gia Đông Nam Á này trong tháng 6 đã tăng mạnh 23,8% so với cùng kỳ, đạt 16,3 tỷ USD.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đang thúc đẩy các nhà đàm phán Washington hướng sự quan tâm sang những trung tâm sản xuất mới nổi như Việt Nam, Singapore và Malaysia.
Việt Nam đã có thỏa thuận thương mại với Mỹ hơn 20 năm. Hiện nước này là nguồn nhập khẩu lớn thứ sáu của Mỹ, sau Mexico, Canada, Trung Quốc, Ireland và Thụy Sĩ. Thực tế, Việt Nam đứng thứ năm nếu loại trừ các lô hàng vàng từ Thụy Sĩ.
Đầu tháng này, Tổng thống Trump đã công bố một thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam, trong đó áp thuế 20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ quốc gia châu Á này. Ngoại lệ duy nhất: áp thuế 40% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam nhưng thực chất là hàng “trung chuyển” từ Trung Quốc. Động thái này buộc các cơ quan thương mại Việt Nam ráo riết xác minh xuất xứ, nhằm phân định rõ hàng sản xuất trong nước và hàng Trung Quốc được tái đóng xuất dưới mác nhãn Việt Nam.
Khi các lô hàng từ Trung Quốc tăng nhanh như vậy, công việc của họ sẽ trở nên vô cùng khó khăn, đặc biệt khi quan hệ kinh tế dường như ngày càng nghiêng một chiều: nhập khẩu của Trung Quốc từ Việt Nam trong tháng 6 đã giảm 13,4% so với cùng kỳ, xuống còn 7,6 tỷ đô la Mỹ.
Nền kinh tế xuất khẩu kiên cường của Trung Quốc
Áp lực từ cuộc chiến thương mại với Mỹ vẫn chưa có dấu hiệu giảm bớt. Các nhà đàm phán Trung Quốc hiện đang đối mặt với hạn chót ngày 12 tháng 8 để thiết lập các điều khoản thương mại mới với Mỹ.
Tổng thể, xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6 tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước, đạt 325,2 tỷ đô la Mỹ. Bắc Kinh đang chống chọi thành công với “cơn bão” này: mức thuế hiện tại đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc tùy theo sản phẩm nhưng trung bình khoảng 55%, theo bài đăng gần đây trên mạng xã hội của Tổng thống Trump.
Xuất khẩu sang Mỹ giảm từ 16,1% xuống 38,2 tỷ đô la Mỹ. Tuy nhiên, mức giảm này thấp hơn so với tháng 5 và đã được bù đắp bởi sự gia tăng doanh số sang các thị trường khác.
Sự phục hồi trong thương mại với châu Âu có vẻ đáng kể. Xuất khẩu sang Liên minh châu Âu tăng 7,6% lên 49,2 tỷ đô la Mỹ. Lô hàng sang Đức tăng 3,6% lên 10,1 tỷ đô la Mỹ. Xuất khẩu sang Ý và Pháp đều tăng ở mức hai con số. Các quốc gia châu Âu được hưởng lợi từ việc mất thị trường xuất khẩu ở Mỹ, khi người mua tại đây có thể mua số hàng dư thừa không tiêu thụ được tại Mỹ với giá rẻ hơn.
Xuất khẩu sang châu Phi tăng vọt 34,9% lên 19,6 tỷ đô la Mỹ. Xuất khẩu sang các nước ASEAN tăng 17% lên 58,2 tỷ đô la Mỹ. Xuất khẩu sang Brazil giảm 8% xuống 6,1 tỷ đô la Mỹ.
Mối quan hệ với Nga
Sau khi Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022, Bắc Kinh và Moscow đã thiết lập mối quan hệ thương mại mật thiết, nhưng dường như mối quan hệ này đang rạn nứt. Nga xuất khẩu nguyên liệu thô sang Trung Quốc và nhập khẩu hàng điện tử, đặc biệt phục vụ cho nỗ lực chiến tranh. Tuy nhiên, trong tháng 6, xuất khẩu sang Nga giảm 16,2% so với cùng kỳ xuống còn 8,3 tỷ đô la Mỹ, trong khi nhập khẩu từ Nga giảm 11,2% xuống 9,3 tỷ đô la Mỹ. Phần lớn sự sụt giảm này được cho là do những khó khăn của nền kinh tế Nga.
Ô tô, không phải điện thoại
Thiệt hại chính của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại có thể là điện thoại thông minh. Xuất khẩu điện thoại di động giảm 8,8% xuống còn 7,4 tỷ đô la Mỹ. Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao tăng 7,3% lên 78,1 tỷ đô la Mỹ. Nền kinh tế xuất khẩu của Trung Quốc dường như ngày càng hướng tới các sản phẩm công nghiệp công nghệ cao, đặc biệt là ô tô. Xuất khẩu ô tô tăng 23% lên 10,8 tỷ đô la Mỹ. Xuất khẩu tàu biển tăng vọt 23,7% lên 4,5 tỷ đô la Mỹ. Lô hàng nông sản giảm 6,2% xuống còn 8,1 tỷ đô la Mỹ. Xuất khẩu vali, dệt may và giày dép đều tiếp tục xu hướng giảm.
Nền kinh tế Trung Quốc
Những lo ngại vẫn tồn tại về nhu cầu và nền kinh tế nội địa của Trung Quốc. Tháng 6, tổng kim ngạch nhập khẩu chỉ tăng 1% so với cùng kỳ năm trước, đạt 210,4 tỷ đô la Mỹ.
Nhập khẩu từ Mỹ giảm 14,8% xuống 11,6 tỷ đô la Mỹ, trong khi nhập khẩu từ EU tăng nhẹ 0,6% lên 23,3 tỷ đô la Mỹ, cho thấy Brussels đang có cách tiếp cận khác với Bắc Kinh so với Washington. Nhập khẩu nông sản tăng 2% lên 18,5 tỷ đô la Mỹ, nhập khẩu sản phẩm công nghệ cao tăng 10% lên 67,7 tỷ đô la Mỹ, trong đó nhập khẩu mạch tích hợp tăng 11,6% lên 34,6 tỷ đô la Mỹ. Dù nhập khẩu dầu thô và khí đốt tự nhiên tăng, nhập khẩu than giảm 25,8% xuống còn 33 triệu tấn.
Bất chấp những thành công ban đầu trong việc chống đỡ áp lực từ Mỹ, nền kinh tế Trung Quốc vẫn sẽ tiếp tục chịu tác động từ cuộc chiến thương mại. “Thuế quan có khả năng duy trì ở mức cao và các nhà sản xuất Trung Quốc đang đối mặt với những hạn chế ngày càng lớn trong việc mở rộng nhanh thị phần toàn cầu bằng cách giảm giá,” Capital Economics nhận định. “Do đó, chúng tôi dự báo tăng trưởng xuất khẩu sẽ chậm lại trong các quý tới, kéo giảm tăng trưởng kinh tế.”
Chris Lin
Nguồn: https://tradedatamonitor.com/
