Kênh đào Panama
Tổng thống đắc cử Donald Trump không loại trừ khả năng sử dụng lực lượng quân sự để giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama, đồng thời cáo buộc ảnh hưởng của Trung Quốc đối với tuyến đường thủy chiến lược này.
Trong một cuộc họp báo tại Mar-a-Lago, Trump đã trả lời dứt khoát khi được hỏi về khả năng áp dụng biện pháp quân sự hoặc kinh tế đối với Greenland và Kênh đào Panama: “Không... tôi không thể đảm bảo với các bạn về hai điều đó”.
Ông Trump bảo vệ quan điểm của mình bằng cách nhấn mạnh tầm quan trọng của Kênh đào, cho rằng Kênh đào Panama đã được trao cho Panama nhưng hiện nay lại do Trung Quốc vận hành, điều này đi kèm với những chỉ trích gần đây của ông về các khoản phí qua kênh và sự kiểm soát của Trung Quốc.
Những gì đứng sau các tuyên bố của Tổng thống Mỹ mới đắc cử, và những yếu tố chiến lược nào đã hình thành sự tập trung hoạt động của Kênh đào Panama?
Nguồn: Cơ quan Quản lý Kênh đào Panama.
Căng thẳng gia tăng sau khi Panama thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào tháng 6 năm 2017, dẫn đến sự gia tăng các khoản đầu tư từ Trung Quốc, đặc biệt là trong việc mở rộng Kênh đào.
Một báo cáo từ Đại học Navarre nhấn mạnh vai trò của Trung Quốc như là nhà cung cấp chính cho Khu tự do Colon, khu tự do lớn thứ hai thế giới, với tổng lượng nhập khẩu và tái xuất khẩu hàng năm đạt 16,16 tỷ USD.
Hơn nữa, Trung Quốc đã bày tỏ sự quan tâm trong việc mở rộng ảnh hưởng hạ tầng bằng cách đề xuất xây dựng một tuyến đường sắt từ Thành phố Panama đến Tỉnh Chiriqui. Ngành tài chính của Panama, nổi bật với sự đa dạng, cũng đã thu hút các ngân hàng Trung Quốc, với các tổ chức như Ngân hàng Trung Quốc đã thiết lập chi nhánh, điều này có thể làm tăng dòng vốn Trung Quốc vào khu vực.
Lo ngại của các quan chức Mỹ, theo báo The New York Times, tập trung vào hai cảng biển ở hai đầu Kênh đào, được điều hành bởi Hutchison Ports PPC, một phần của CK Hutchison Holdings có trụ sở tại Hồng Kông.
Mặc dù một báo cáo của Strategy Risks, cũng được trích dẫn bởi The New York Times, không tìm thấy mối liên hệ trực tiếp giữa CK Hutchison và Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Panama, nhưng các hoạt động của công ty đã gây ra lo ngại về an ninh do mối quan hệ rộng lớn của nó với Trung Quốc.
Một chuyên gia từ Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ - Trung nhận định trong The New York Times rằng việc kiểm soát các cảng có thể mang lại lợi ích lớn về chính trị, kinh tế và giám sát, đặc biệt là khi 90% hàng hóa quân sự của Mỹ được vận chuyển qua các tàu thương mại, điều này có thể cung cấp cho các nhà điều hành cảng thông tin về các hoạt động quân sự của Mỹ.
Những diễn biến này cho thấy chính quyền mới của Mỹ coi sự hiện diện của Trung Quốc tại một điểm then chốt quan trọng như Kênh đào Panama là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến thương mại hàng hải toàn cầu, vì nó cho phép Trung Quốc tác động đến quy trình vận hành và tài chính của kênh.
Việc một công ty Trung Quốc điều hành cảng cùng với sự xâm nhập tài chính của Trung Quốc vào ngành ngân hàng của Panama đã khiến Trump lo ngại, trong bối cảnh những biến chuyển toàn cầu trong thị trường container và khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại toàn diện giữa hai cường quốc.
Chris Lin
Nguồn: container-news