Một tàu container tại cảng Long Beach, bang California
Những biến động trong thương mại toàn cầu sau các tuyên bố áp thuế của Tổng thống Donald Trump đang gây chấn động thị trường quốc tế và chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, theo cập nhật hàng tuần từ hãng phân tích Freightos, điều này lại tạm thời mang tin tốt cho giá cước container – vốn đã sụt giảm trong thời gian qua.
Trung Quốc đang trở thành tâm điểm của cuộc chiến thương mại leo thang khi phải đối mặt với mức thuế tối thiểu 54% cho tất cả hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, một số mặt hàng thậm chí chịu thuế lên đến hơn 70% và có thể tới 129% sau mức tăng thêm 50% được Nhà Trắng công bố hôm thứ Tư. Mức tăng đột biến này chồng lên các khoản thuế từ thời Trump và Biden, tạo thành một rào cản lớn cho cả nhà xuất khẩu Trung Quốc lẫn nhà nhập khẩu Mỹ.
Theo ông Judah Levine – Giám đốc nghiên cứu của Freightos, tác động lan tỏa từ các chính sách mới không chỉ dừng lại ở quan hệ thương mại Mỹ - Trung. Nhiều quốc gia châu Á từng hưởng lợi từ việc dịch chuyển thương mại nay cũng bị áp thuế cao, buộc các nhà nhập khẩu phải đánh giá lại chiến lược cung ứng và tái cấu trúc chuỗi cung ứng của mình.
Trước các biện pháp từ phía Mỹ, Trung Quốc đã nhanh chóng công bố các mức thuế trả đũa đối với hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ. Các đối tác thương mại lớn khác như Canada và Liên minh châu Âu cũng đang cân nhắc hoặc đã bắt đầu thực hiện các biện pháp đáp trả tương tự. Cuộc "ăn miếng trả miếng" này đang đe dọa làm rối loạn thêm dòng chảy thương mại toàn cầu và làm tăng nguy cơ xảy ra một cuộc suy thoái kinh tế trên diện rộng.
Tác động đến vận tải biển diễn ra ngay lập tức: các chủ hàng đổ xô hoàn tất các lô hàng cuối cùng trước khi thuế mới có hiệu lực, dẫn đến nhu cầu ngắn hạn tăng vọt đối với không gian container, thậm chí chuyển sang vận chuyển hàng lẻ (LCL) và đường hàng không. Tuy nhiên, cơn sốt ngắn hạn này được dự báo sẽ nhanh chóng nhường chỗ cho sự sụt giảm mạnh nhu cầu container đến Mỹ trong vài tháng tới.
Trong tuần kết thúc vào thứ Sáu, giá cước container từ châu Á đến bờ Tây nước Mỹ đã tăng 3%, lên mức 2.246 USD cho mỗi container 40 feet, theo Chỉ số Baltic Freightos. Giá cước đến bờ Đông nước Mỹ cũng tăng 5%, đạt 3.541 USD mỗi container.
Tuy nhiên, Cảng Los Angeles dự báo sản lượng sẽ giảm 10% trong nửa cuối năm nay. Xu hướng giảm này có thể trầm trọng hơn do tình trạng dư thừa năng lực vận chuyển container ngày càng gia tăng, cùng với nguy cơ suy thoái kinh tế có thể khiến giá cước sụp đổ tương tự như khủng hoảng tài chính năm 2008.
Thực tế, khi năng lực vận tải tiếp tục tăng do các tàu mới được đưa vào khai thác trên các tuyến thương mại chính, giá cước từ châu Á đã giảm mạnh kể từ sau Tết Nguyên đán, dù các tuyến tránh Biển Đỏ vẫn đang hấp thụ một phần công suất dư thừa. Hiện tại, giá container đã xuống dưới mức sàn của năm 2024.
Tuần trước, giá cước tuyến xuyên Thái Bình Dương có phục hồi vài trăm đô la mỗi container 40 feet nhờ đợt tăng giá chung đầu tháng, nhưng các tuyến châu Á – châu Âu không ghi nhận sự cải thiện nào, khi các hãng tàu tăng cường nỗ lực quản lý công suất. Dự báo, nhu cầu giảm do ảnh hưởng từ thuế quan sẽ tiếp tục gây áp lực giảm giá mạnh hơn trong thời gian tới.
Chris Lin
Nguồn: Freightwaves
